پایگاه خبری / تحلیلی نگام – ✍️پروین حقیقتخواه
واحد اطلاعات اکونومیست (اکانمیست) (EIU) سالیانه وضعیت دموکراسی جهان را براساس پنج شاخص ارزیابی میکند: عملکرد دولت، روند انتخابات و تکثرگرایی سیاسی، میزان مشارکت سیاسی، آزادیهای مدنی، و فرهنگ سیاسی دموکراتیک.
سپس با توجه به این معیارها، ١۶٧ کشور مختلف جهان را در چهار نوع حکومت طبقهبندی میکند: دموکراسی کامل، دموکراسی ناقص، رژیم ترکیبی، و رژیم تمامیتخواه.
نتایج گزارش اکونومیست در سال ٢٠٢٠:
کرونا، مقصر اصلی: در گزارش سال ٢٠٢٠، توجه ویژهای به کرونا و پیامدهای آن شده است. بنا به این گزارش، میزان دموکراسی در سطح جهانی، از ٥.۴۴ در سال ٢٠١٩ به ۵.٣٧ در سال ٢٠٢٠ کاهش یافته است. این بدترین میزان دموکراسی از سال ٢٠٠۶ است. اکونومیست، کرونا و پیامدهای آن (از جمله قرنطینه، محدودیت آزادیهای فردی و مدنی) را عامل اصلی چنین کاهشی میداند.
آسیا قویتر از اروپا: بنا به این گزارش، کرونا توازن قدرت از غرب به شرق را سرعت بخشیده است. علیرغم اینکه اروپا، سیزده و آسیا تنها پنج کشور با دموکراسی کامل دارند و هفت کشور آسیا توسط رژیمهای تمامیتخواه اداره میشوند (اروپا هیچ کشوری با رژیم تمامیتخواه ندارد)، اما کشورهای آسیاسی تاکنون بیماری را بسیار بهتر مدیریت کردهاند.
آمریکا، افزایش مشارکت سیاسی و کاهش انسجام اجتماعی: آمریکاییها مشارکت بالایی در انتخابات، اعتراض علیه خشونت پلیس و تبعیض نژادی داشتند. اما کاهش میزان اعتماد به احزاب سیاسی و افزایش تهدید علیه آزادی بیان، از نقاط ضعف آمریکا در این سال بودند.
تایوان، بازیگر ستاره: «بازیگر ستاره» براساس هر دو فاکتور شاخصها و تغییر در رتبه محاسبه میشود. بر این اساس، تایوان با صعودی ٢٠ پلهای (٣١ به ١١)، به لیست کشورهای با «دموکراسی کامل» ارتقا یافت.
خاورمیانه، بازندهی بزرگ: هفت کشور از بیست کشور خاورمیانه، بدترین نمرهی دموکراسی را داشتند. از سال ٢٠١٢، به دلیل پیامدهای بهار عرب، هر سال میزان دموکراسی در خاورمیانه کاهش یافته است. اکونومیست، کشورهای با نظام پادشاهی، رژیمهای تمامیتخواه و درگیریهای نظامی را عامل اصلی این کاهش میداند .
ده کشور اول (دموکراسی کامل): نروژ، ایسلند، سوئد، نیوزلند، کانادا، فنلاند، دانمارک، ایرلند، استرالیا، هلند.
ده کشور آخر (تمامیتخواه ): یمن، تاجیکستان، گینه استوایی، لائوس، ترکمنستان، چاد، سوریه، جمهوری آفریقای مرکزی، جمهوری دموکراتیک کنگو، کره شمالی
از میان این ١۶٧ کشور، ایران با رتبهای ضعیفتر از کشورهایی چون جیبوتی، لبنان، عراق و فلسطین، در رتبهی ١۵٢ قرار دارد.
میزان دموکراسی در ایران از ٢٠٠۶ تا ٢٠٢٠:
۲۰۰۶: ۲.۹۳
۲٠٠۸: ۲.٨٣
۲۰١٠: ۱.۹۴
١.٩٨: ٢٠١١
١.٩٨: ٢٠١٢
١.٩٨: ٢٠١٣
٢٠١۴: ١.٩٨
٢٠١۵: ٢.١۶
٢٠١۶: ٢.٣۴
۲۰۱۷: ۲.۴۵
۲۰۱۸: ۲.۴۵
۲۰۱۹: ۲.۳۸
۲۰۲۰: ۲.۲۰