✍️محمد حسین صبحیه
دیشب گفتگوی آقای علی علیزاده با آقای قیس قریشی، کارشناس امور عراق، در رادیو جدال با عنوان «آیا ایران بازنده اصلی انتخابات عراق است؟» را در کلاب هاوس شنیدم و برداشت زیر را در بخش پرسش و پاسخ بیان کردم.
«با سلام و تشکر از انتخاب موضوعات بروز و جالب توسط رادیو جدال
من بجای نگاه به جزئیات و تحلیل ویژگی های الیت سیاسی عراق، از طرف دیگر در یک نگاه کلان به روند تحولات اجتماعی بویژه تحول نسلی نظر دارم و بنظرم حاکمیت ایران پویایی و انعطاف لازم برای تطبیق راهبردهای خویش با تحولات مردمی عراق را ندارد.
ملت عراق بویژه نسل جوان عراقی، پس از چند دهه انواع جنگ های سرزمینی-قومی-مذهبی، علاقمند به زندگی، اشتغال، رفاه و توسعه کشورشان هستند و مبارزه با آمریکا و اسرائیل بنام مقاومت، آشکارا برایشان دیگر جذابیت چندانی ندارد.
مهمترین چالش های ایران در عراق شامل:
۱) برسمیت نشناختن استقلال ملی عراق و بی اعتنایی به نیازها و انتظارات مردم عراق بویژه نسل جوان عراقی و تحمیل راهبرد مقاومت و مبارزه با آمریکا است
۲) رویکرد پدرسالارانه تؤام با تنگ نظری و انحصار طلبی حاکمیت ایران، منجر به تعامل با محدود سران عراقی وابسته و کاملا وفادار به خود شده و عملا موجب دوری طیف گسترده رهبران حتی شیعه عراقی و شبکه مردمی آنها از ایران شده است؛
۳) ناتوانی ایران در گذار از رویکرد امنیتی-نظامی پس از شکست داعش، به رویکرد اقتصادی-توسعه ای و تاکید بر ادامه مبارزه با آمریکا و نظامی گری بجای زندگی و رفاه در عراق موجب بیزاری قشر وسیعی از جوانان عراقی از مداخلات نظامی ایران و نظامیان وابسته به ایران شده است.
سؤالات کلیدی این است که:
آیا جوانان عراقی دغدغه زندگی و اشتغال و رهایی از فقر و فلاکت ندارند و اعتراضات آنها نسبت به ایران، آن گونه که ادعا شد صرفاً تحت تأثیر امواج رسانه های عربی است؟
آیا عدم استقبال عراقی ها از انتخابات اخیر در عراق بی ارتباط به عدم استقبال ایرانیان از انتخابات های اخیر، به دلیل بی اعتنایی حاکمیت ایران و سیاسیون وابسته اش، به خواست مردم بویژه نسل جوان ایران و عراق است؟
به نظرم حاکمیت ایران بیش از تغییر تاکتیک مورد نظر آقای قریشی، نیازمند تغییر راهبرد در پاسخگویی به تحولات نسلی چه در داخل ایران و چه در مناطق تحت نفوذ خویش از جمله عراق و لبنان و گذار از رویکرد ایدئولوژیک-نظامی-پدرسالارانه-ولایی به رویکرد فراگیر اقتصادی-توسعه ای و مردم محور است.