نگام ، بین الملل _ اعتراضات مردمی در تهران دلیل تازهای به دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا میدهد که توافق هستهای ایران را اواخر ماه جاری میلادی لغو کند- اقدامی خطرناک که حامیان ترامپ طرفدارش هستند اما منتقدانش نسبت به اینکه این اقدام دلخواه تهران خواهد بود، هشدار میدهند.
به گزارش رویداد۲۴ به نقل از پولیتیکو، ترامپ و مقامات ارشد او در لفاظی های خود از معترضان ایران حمایت کرده و در بیانیهها و در توییتر خود دولت ایران را محکوم میکنند. آنها همچنین خواستار گامهای بیشتر در جهت افزایش تحریمها هستند و به شرکتهای شبکههای اجتماعی هشدار میدهند که به سانسور در ایران پایبند نباشند.
اما ترامپ ظرف دو هفته آینده فرصتی برای یک اقدام نمایشی خواهد داشت، زمانی که باید بهصورت قانونی تصمیم بگیرد که روند تعلیق تحریمهای اقتصادی علیه ایران که بهواسطه توافق هستهای 2015 آغاز شد، ادامه داشته باشد یا خیر.
یک منبع آگاه با دیدگاههای دولت آمریکا گفت که ممکن است یکی از انگیزههای اصلی ترامپ برای اتخاذ تصمیمی سختگیرانه، اعتراض دو حزبی نسبت به ناکامی باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا در بروز واکنشی جدی به دور قبلی اعتراضات ایران در سال 2009 باشد.
باوجودآنکه ترامپ بارها تهدید به خروج یکجانبه از برجام کرده، تیم ارشد امنیت ملی وی او را متقاعد کردهاند که هزینههای دیپلماتیک این اقدام سنگینتر از مزایای حفظ یک وعده انتخاباتی و لغو مهمترین دستاورد اوباما است. اما برخی افراد نزدیک به دولت میگویند اتفاقات اخیر در ایران میتواند محرک وی در اتخاذ تصمیمی بزرگ باشد.
ریچارد گلدبرگ، معاون سابق جمهوریخواه که به طراحی تحریمهای ایران کمک کرد و حال مشاور ارشد در بنیاد جنگطلب دفاع از دموکراسیها است گفت: «وی نمیخواهد از تحریمهایی چشمپوشی کند که جریان رسیدن پول به دست مقامات ایران را در شرایطی که مردم در خیابانها دست به اعتراض زدهاند، حفظ کند.»
یکی دیگر از تحلیل گران خاورمیانه که با دولت ترامپ در ارتباط است نیز این دیدگاه را تأیید کرد.
بسیاری از کارشناسان دیگر خاورمیانه و مقامات سابق آمریکا این منطق را رد میکنند و هشدار میدهند که لغو برجام باعث تقویت دولت ایران میشود. این توافق از حمایت جدی پنج کشور دیگری که در مورد آن با تهران مذاکره کردند –چین، روسیه، انگلیس، فرانسه و آلمان- برخوردار است.
دنیس راس، مشاور سه رئیسجمهور آمریکا از هر دو حزب در امور خاورمیانه دراینباره گفت : «من باشم از توافق عقب نمیروم. این اقدام اساساً توجهات را به سمت ما برمیگرداند. نفع ما در این است که توجهات به آنچه مردم ایران در حال انجامش هستند را حفظ کنیم.»
یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا به پولیتیکو گفت که حتی اگر ترامپ تصمیم به ادامه تعلیق تحریمها بگیرد، اعتراضات ایران به آمریکا فرصت اعمال فشار مضاعف به اروپا برای اصلاح بندهایی از برجام را میدهد.
امتناع ترامپ از تأیید پایبندی ایران نمادین بود اما او هشدار داد که اگر کنگره و کشورهای اروپایی گامهایی را در جهت اعمال فشار بر تهران برندارند، «این توافق پایان خواهد یافت.»
دنیس راس که در دوره ناآرامیهای ایران در سال 2009 بهعنوان معاون ارشد امنیت ملی در دولت اوباما خدمت کرده معتقد است واکنش اوباما در آن زمان محکم نبود و بیانیههای مکرر دولت ترامپ که توجهات به اعتراضات در ایران را افزایش میدهد را تحسین میکند.
اما او که از تحریمهای غیرهستهای علیه ایران حمایت میکند، هشدار داده که مقامات ارشد ایران با خوشحالی از خروج ترامپ از توافق هستهای بهرهبرداری خواهند کرد.